SONBAHAR

Hala havalar sıcak, ama az kaldı… Değişim, sonbaharın belirleyici özelliklerinden biri… Sıcaklıklar düşmeye başlayacak yakında ve güneş puslanmaya başladı ara ara… Yapraklar renk değiştirmeye ve günler de giderek kısalmaya başladı… Bence sonbahar günlük yaşamımızı yeniden düşünmek ve ele almak için oldukça elverişli bir zaman… Sonbahardaki değişim rüzgarıyla yeni bakış açıları geliştirmeye ne dersiniz?.. Araştırmalar, geçici dönüm noktalarını deneyimlemenin, hedeflere ulaşma motivasyonunu arttırabildiğini gösteriyor. Toplumsal olarak “Okula geri dönmeye” şartlandırıldığımız bir mevsim olan, “tatilin, gezmelerin bitişi” olarak nitelendirilen sonbaharda, motivasyonumuzu sadece şimdiki zamana yönlendirebiliriz. Eğer ki sonbahardaki güzellikleri ve yeniliklere açılan kapıları görmeye gönüllü olursak sonbahar, tıpkı bir doğum günü ya da yeni yıl gibi hayatımıza girebilir. Biz yetişkinler için yeni çalışma zamanına veya çocuklar için yeni okul dönemine tam performansla hazır olmak ve sezonun nimetlerinden keyif almak için bu mevsim aslında kendimizi daha motive hissetmemizi sağlar. Uzmanlar, kış mevsimi yaklaşırken sonbaharın dayanıklılığımızı ve duygusal sağlığımızı güçlendirmek için çok uygun bir zaman olduğunu söylüyor.

Mevsim değişiklikleri çocuklara doğayı öğretmek için eğlenceli fırsatlar yaratır. Bu fırsatları kaçırmamak ve o anların keyfini çocuğumuzla beraber yaşamak da bizlerin elinde… Sonbahar mevsimi çocuğunuza doğa ile ilgili farklı bilgileri sunabileceğiniz çok önemli bir zaman dilimi. İnsanlar, hayvanlar ve bitkiler bu mevsime uyum sağlayabilmek için yaşamlarında çeşitli değişiklikler yaparlar. Çocuklara çevrelerinde olup biten bu değişiklikleri anlatmak ve onların çevrelerine karşı daha dikkatli olmalarını sağlamak bizlere düşen önemli görevler arasında.

Peki sonbaharda neler yapalım?

• Çocuğunuzla beraber doğada vakit geçirmeye özen gösterin. Onunla doğa yürüyüşleri yapmaya çalışın. Evinize en yakın olan parka giderek bile doğa yürüyüşü yapabilirsiniz. Bu yürüyüş esnasında çocuğunuza sonbaharla ilgili çeşitli sorular sorarak onun konu hakkında farkındalıklara ulaşmasını sağlayabilirsiniz.

Örneğin, “Sonbaharda yapraklara neler oluyor?” ya da “Yazın yapamadığım ama sonbaharda yapabildiğin şeyler neler?” gibi sorular sorarak, çocuğunuzun sonbahar hakkında daha fazla düşünmesine yardımcı olabilirsiniz.

• Çocuğunuza yağmurlu havalarda dışarıda rahat yürüyebilmesi için yağmur botlarından ve tulumlarından faydalanabilirsiniz. Bu sayede çocuğunuz hem ayağını ıslatmamış, hem de yağmurun ve de çamurun keyfini sonuna kadar çıkarmış olacaktır.

• Çocuğunuzla beraber doğayı keşfetme aktiviteleri yapmaya çalışabilirsiniz. Mesela farklı renklerde yapraklar toplayarak, o yaprakların bir kısmını kurutabilir, bir kısmını ise büyüteçle inceleyebilirsiniz. Çocuğunuz yaprakları büyüteçle incelerken ona çeşitli sorular sorun ve onun bu aktivitede neler deneyimlediğini öğrenmeye çalışın. Daha sonra da kuruttuğunuz yaprakları inceleyerek, kurutmadıklarınızla arasında ne gibi farklar olduğunu konuşabilirsiniz.

• Kuruttuğunuz yapraklarla ayrıca resim çalışmaları yapabilirsiniz. Yapraklar yardımıyla farklı şekiller dizayn edebilirsiniz. Örneğin, yapraklardan hayvan şekilleri oluşturmak çocukların her zaman keyifle yaptığı aktiviteler arasındadır.
Çocuklarla herhangi bir aktivite yaparken biz yetişkinlerin dikkat etmesi gereken en önemli konu, çocuğa aktivite esnasında seçim şansı vermek. Çocuğu kendi istediğimiz gibi yönlendirmek yerine, onun yaratıcılığına fırsat vermek, kendi istediği dizaynları ortaya çıkarmasına yardımcı olmak çok önemli.

Sonbahar mevsimini konu edinen çocuk kitapları aracılığıyla çocuğunuza mevsimlere bağlı olarak iklimi, doğada ve havada meydana gelen değişimleri, kısacası mevsimlerin hayata etkisini aktarabilirsiniz. Sonbahar temalı çocuk kitaplarında yer alan eğlenceli etkinliklerle ve keyifli hikayelerle çocuğunuz bir yandan sonbahar mevsimi hakkında pek çok bilgi öğrenirken, bir yandan da keyifli vakit geçirmesine olanak sağlamış olacaksınız.

Kitap Önerileri:
“Hoş Geldin Sonbahar” kitabı, renkli ve resimli içeriğiyle çocukların sonbahar mevsimiyle birlikte doğada meydana gelen değişimleri algılama ve doğada gözlem yapma becerilerinin gelişmesine katkı sağlayacaktır.

Ödüllü çocuk kitapları arasında yer alan “Hiçbir Şey Yapmama Günü”, kaybolan tabletini ararken doğayı keşfeden küçük kızın geçirdiği harika bir günü konu alıyor.

“Bir tohum neyi değiştirebilir?” sorusundan hareketle kaleme alınan “Meşe Palamudunun Sihri”, ekosistemin nasıl işlediğini çocukların anlayabileceği ve farkına varabileceği bir üslupla aktarıyor. Yavaş yavaş ağaca dönüşerek hayvanların karnını doyuran ve kuşlara yuva olan meşe palamudu üzerinden yaşamın dönüşümü anlatılıyor.

“Güz Kitabı”nda ise yaban kazlarının, eski dostların, kaçak bir kuşun öyküsü var. Güz mevsiminin gelmesiyle beraber kent sakinleri, doyasıya eğlenecekleri bir festivalde buluşuyor.

Sam Usher’in “Yağmur” kitabında ise, bardaktan boşanırcasına yağmur yağıyor. Uyandığında camdan şiddetli bir şekilde yağmur yağdığını gören çocuk, dışarı çıkmak için can atar, ancak babaannesi onunla aynı fikirde değildir. Dışarı çıkmak için içi içini yiyen çocuk, sonunda babaannesini dışarı çıkmak için ikna eder. Yağmur kitabı, yağmurda dışarı çıkarak kendilerini bir maceranın içinde bulan çocuk ve babaanneyi konu alıyor.

Sevgiyle kalın…

Ebru MUTLU ÖZDAMAR
Okul Öncesi Eğitimcisi