TARİHİ GELENEĞİN ANA VATANIYIZ..!

86 yıl aranın ardından Ayasofya Camiinde kılınan ilk Cuma namazında Diyanet İşleri Başkanı Ali Erbaş’ın hutbe vermek için minbere elinde kılıçla çıkması bazı kesimlerce anlaşılamamış ve yeni bir tartışmanın başlamasına neden olmuştu.

Oysa hutbede kılıç geleneği, Osmanlının Avrupa’da ki ilk camisi olan tarihi Gelibolu Gazi Süleyman Paşa Camii’nde tam 635 yıldır aralıksız devam ediyor. Cuma hutbelerini imam elinde kılıç ile okuyor ve ilk kez şahit olanların ilgisini çeken bu gelenek Osmanlının kılıç ile fethettiği birçok ilde halen yaşatılıyor…

Bazı özel camilerimizde imamların Cuma namazlarında minbere elinde kılıçla çıkması her ne kadar Diyanet İşleri Başkanı Ali Erbaş’ın Ayasofya Camii hutbesiyle gündeme gelerek tekrar hatırlansa da aslında bu tarihi gelenek Çanakkale’nin Gelibolu ilçesinde çok daha eskilere dayanıyor.

635 yıldır aralıksız devam eden bir gelenek gereği Gelibolu Gazi Süleyman Paşa Camii’nde Cuma namazlarında imam hutbeye elinde kılıç ile çıkmaktadır. Bu Süleyman Paşanın fetihlerinin anısına yapılmakta olan bir gelenektir. Tarihi olduğu söylenen, hatta Süleyman Paşaya ait olduğu iddia edilen kılıç çalındığından, ordunun hibe ettiği subay kılıcıyla bu gelenek sürdürülmektedir.

İSLAMDA SÜNNET, OSMANLIDA GELENEK…

Örfüne, adetine sımsıkı sarılan, gelenek ve göreneğine sahip çıkan Türk milleti, hatıralarını korumaktan ve anılarını yaşatmaktan gurur duyuyor. Tıpkı Gelibolu ilçesinde bulunan Gazi Süleyman Paşa Camii’nde 635 yıldır aralıksız olarak Cuma hutbelerini imamların elinde kılıç ile okuması gibi.

Osmanlı’nın kılıçla fethettiği yerlerdeki en büyük camilerde hutbeye kılıçla çıkılmanın bir gelenek olduğu biliniyor. Bu gelenek aynı zamanda İslam’da da sünnet sayılıyor. Çünkü Peygamber efendimizin kılıcına dayanarak hutbeleri okuduğu biliniyor. O yüzden ecdadımızda fethettikleri yerlerdeki en büyük camilerde kılıçla hutbeye çıkmayı bir gelenek haline getirmiş.

OSMANLI’NIN AVRUPA’DA YAPMIŞ OLDUĞU İLK CAMİ…

Gazi Süleyman Paşa Camii, Osmanlı’nın Avrupa’da yapmış olduğu ilk cami olmakla birlikte camide kılıçla hutbe okuma geleneği Osmanlı’nın bölgeyi fethinden bu yana sürüyor. Bu gelenek fethedilen diğer birçok yerde olduğu gibi Edirne’de ki Eski Camii’de de yaşatılıyor. Osmanlı İmparatorluğu’na 92 yıl başkentlik yapan Edirne’de padişahların tahta çıkarken ve sefere giderken kılıç kuşandıkları Eski Camii’nde imam cuma günleri hutbeye kılıçla çıkıyor. Fatih Sultan Mehmet Han’ın da İstanbul’u fethe çıkarken kılıç kuşandığı Eski Camii’nde, imam eline kılıcı alıp hutbeye çıkarak yüzyıllardır sürdürülen geleneğe Gelibolu’da olduğu gibi ortak oluyor.

GAZİ SÜLEYMAN PAŞA CAMİİ, ULU CAMİİ, ( HÜDAVENDİĞAR CAMİİ) …

Gazi Süleyman Paşa Camii, Gelibolu`da Osmanlıdan günümüze kalan en eski, ender ve görkemli eserlerden birisidir. Süleyman Paşa Vakfiye defterinde “Camii Hüdavendigar” diye geçmektedir. Halk arasında Büyük Camii diye de anılmaktadır. Burası cami yapılmadan önce kilise olarak kullanılmış. Zamanın hükümdarı Murad-ı Hüdevandigar’ın talimatıyla Gazi Süleyman Paşa tarafından cami haline getirilmiş. Mimarı Çandarlı Kara Halil Hayrettin Paşa`dır.

Sultan Murat döneminde “Ulu Camiler” planında yapılmış üç camiden biridir. 1667’de onarılmış ve 1889’da ise yeniden yapılmıştır. 1797’de Gelibolu’ya gelen ressam Castellani, şehrin görünümüyle birlikte camiyi de çizmiştir. Buna göre yapı, dört sütunun taşıdığı 9 kubbe ile örtülüdür. Günümüzde ise 8 sütuna dayanan ortası fenerli çatısı vardır. Geçmişteki kare plan dikdörtgene dönüşmüştür. Üç kapısı vardır. Kuzeybatısında 1449’da yapılmış, sonradan yenilenmiş çeşmesi bulunmaktadır. Üç cephesinde yuvarlak kemerli pencereler vardır. Mihrabı mermerden yapılmıştır. Minaresi, caminin kuzey batısında olup, kesme taştandır.