BU ÖLÜMLER ÇANAKKALE’YE HİÇ YAKIŞMADI..!

TÜİK, 2022 yılının Ölüm ve Ölüm Nedeni İstatistikleri’ni kamuoyuna duyurdu. Pandemi döneminde binlerce insanın akın ettiği, ev-arsa fiyatlarının uçtuğu, güzel havasıyla bilinen Çanakkale ise kalp krizi, tansiyon ve felç gibi dolaşım sistemi hastalıklarından ölümlerin en çok yaşandığı kent oldu…

Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK), 2022 yılının Ölüm ve Ölüm Nedeni İstatistikleri’ni açıkladı. Geçtiğimiz yıl ölüm sayısı 566 bin 485 iken, bu rakam 2022’de yüzde 10,9 azalarak 504 bin 839’a düştü. Ölen kişilerin yüzde 54,6’sını erkekler, yüzde 45,4’ünü ise kadınlar oluşturdu.

Bin kişi başına düşen ölüm sayısını ifade eden kaba ölüm hızı, 2021 yılında binde 6,7 iken 2022 yılında binde 5,9 olarak kaydedildi. Yani, 2021 yılında bin kişi başına 6,7 ölüm düşerken, bu rakam 2022 yılında bin kişi başına 5,9 ölüm olarak gerçekleşti.

ÖLÜM HIZININ EN YÜKSEK OLDUĞU İLLER…

Kaba ölüm hızının en yüksek olduğu il, 2022 yılında binde 11,7 ile Sinop oldu. Sinop’u, sırasıyla binde 11,2 ile Kastamonu, binde 10,3 ile Edirne ve binde 10,2 ile Kırklareli takip etti. Kaba ölüm hızının en düşük olduğu il ise binde 2,4 ile Şırnak oldu. Şırnak’ı, binde 2,5 ile Hakkari, binde 2,9 ile Van ve binde 3,0 ile Batman izledi.

Ölümler nedenlerine göre incelendiğinde, 2022 yılında dolaşım sistemi hastalıkları yüzde 35,4 ile en yaygın ölüm nedeni olarak kaydedildi. Bu nedeni sırasıyla yüzde 15,2 ile iyi huylu ve kötü huylu tümörler, yüzde 13,5 ile solunum sistemi hastalıkları takip etti.

Dolaşım sistemi hastalıklarından kaynaklı ölümler alt ölüm nedenlerine göre incelendiğinde, ölenlerin yüzde 42,3’ü iskemik kalp hastalıklarından, yüzde 23,5’i diğer kalp hastalıklarından ve yüzde 19,2’si serebro-vasküler hastalıklardan kaynaklandığı görüldü.

ÇANAKKALE’NİN KAHREDEN REKORU…

Dolaşım sistemi hastalıklarından ölenler illere göre incelendiğinde, 2022 yılında dolaşım sistemi hastalıklarına bağlı ölüm oranının en yüksek olduğu il yüzde 47,0 ile Çanakkale oldu. Çanakkale’yi yüzde 46,4 ile Kırşehir, yüzde 44,0 ile Balıkesir ve yüzde 43,8 ile Afyonkarahisar takip etti. Dolaşım sistemi hastalıklarına bağlı ölüm oranının en düşük olduğu il ise yüzde 25,5 ile Kilis oldu. Kilis’i yüzde 27,5 ile Ağrı, yüzde 28,8 ile İstanbul ve yüzde 29,8 ile Van izledi.

İyi ve kötü huylu tümörlerden kaynaklı ölümler alt ölüm nedenlerine göre incelendiğinde, ölenlerin yüzde 29,4’ü gırtlak ve soluk borusu/bronş/akciğerin kötü huylu tümöründen, yüzde 7,9’u kolonun kötü huylu tümöründen ve yüzde 7,8’i midenin kötü huylu tümöründen kaynaklandığı görüldü.

İyi ve kötü huylu tümörlerden ölenler illere göre incelendiğinde, 2022 yılında iyi ve kötü huylu tümörlerden kaynaklı ölüm oranının en yüksek olduğu il yüzde 21,8 ile Ağrı oldu. Ağrı’yı yüzde 18,8 ile Kars, yüzde 18,6 ile Iğdır ve Erzurum, yüzde 18,5 ile Bayburt ve Ankara izledi. İyi ve kötü huylu tümörlerden kaynaklı ölüm oranının en düşük olduğu il ise yüzde 8,5 ile Siirt oldu. Siirt’i yüzde 10,0 ile Kilis ve Gaziantep, yüzde 10,1 ile Şanlıurfa, yüzde 10,6 ile Hatay izledi.

BEBEK ÖLÜM SAYISI GERİLEDİ…

Bebek ölüm sayısı, 2021 yılında 10 bin 89 iken 2022 yılında 9 bin 522’ye geriledi. Bin canlı doğum başına düşen bebek ölüm sayısını ifade eden bebek ölüm hızı, 2021 yılında binde 9,3 iken 2022 yılında binde 9,2 olarak kaydedildi. Yani, 2022 yılında bin canlı doğum başına 9,2 bebek ölümü gerçekleşti.

Doğumdan sonraki beş yıl içinde ölme olasılığını ifade eden beş yaş altı ölüm hızı, 2021 yılında 11,3 iken 2022 yılında binde 11,2 olarak kaydedildi.

DOLAŞIM SİSTEMİ HASTALIKLARI NELERDİR…

İskemik kalp hastalığı: Koroner arterlerin daralması veya tıkanması sonucunda kalbe yeterli oksijen ve kan akışının sağlanamaması durumunda ortaya çıkar. Bu durum kalp krizine (miyokard enfarktüsü) yol açabilir.

Hipertansiyon: Kan basıncının normalden yüksek olması durumudur. Uzun süreli yüksek tansiyon, kalp, damarlar ve organlarda hasara neden olabilir.

İnme (felç): Beyin dokusuna kan akışının kesilmesi veya azalması sonucu beyin fonksiyonlarının bozulduğu bir durumdur. İnme, felç, konuşma bozukluğu, vücut hareketlerinde güçsüzlük gibi belirtilere yol açabilir.

Kalp yetmezliği: Kalbin, vücuda yeterli miktarda kan pompalayamaması durumunda ortaya çıkar. Kalp yetmezliği, nefes darlığı, yorgunluk, ödem gibi belirtilerle kendini gösterebilir.

Kalp kapak hastalıkları: Kalp kapaklarının doğru çalışmadığı durumlarda ortaya çıkar. Kapak darlığı (stenoz) veya kapak yetmezliği (yetersizlik) şeklinde görülebilir.

Ateroskleroz (damar sertliği): Damar duvarlarında yağ, kolesterol ve diğer maddelerin birikmesiyle oluşan bir durumdur. Bu durum, damarların daralmasına veya tıkanmasına neden olarak kalp krizi veya inme riskini artırabilir.

Anevrizma: Damar duvarının zayıflaması sonucu genişlemesi ve balonlaşmasıdır. Anevrizma genellikle damarın zayıf noktalarında oluşur ve yırtılması durumunda ciddi kanamalara yol açabilir.