ÇEVRE İÇİN BİR TEHDİT: ISLAK MENDİLLER
Çantamdan ayırmadığım ürünler içerisinde ıslak mendillerin yeri başkadır. Olmazsa olmazdır, kendimden başka etrafımdaki herkese faydası vardır. Her alışverişte sepetimde ıslak mendil de olur. Büyüklü küçüklü hem de… Evde bir dolap ıslak mendillere ayrılmıştır. Şimdi ben bunu böyle anlatırken, geçen gün karşıma çıkan “ıslak mendil çılgınlığı” başlıklı bir yazının da aklıma çok takıldığını belirtmeden geçemeyeceğim. Kendimden örnek vermem gerekirse çantamda hep var ıslak mendil evet, ama mutfakta, banyoda, salonda da var. İş yerinde masada, oğlumun okul çantasında, makyaj aynasının önünde de var. Bu çılgınlık beni anlatıyor sanırım… İşte bu noktada çevreci olmak, pratik olmak, ekonomik olmak, hijyenik olmak, kolaylık sağlamak vb. birçok açıdan ıslak mendilleri düşündüm. İstedim ki siz de düşünün…
Sadece bende değil, ıslak mendil kullanımı her geçen gün ülke genelinde artıyor. Eskiden lokantalarda tek kullanımlı verilirdi kolonyalı mendiller. Sonra küçük paketlere girdi. Daha sonra büyüdü, bebek hijyeni, el-yüz temizliği, ayakkabı silme, toz alma, ocak temizleme, lavabo silme derken elimizden düşmez bir hal aldı ıslak mendiller.
Ama şunu unutmamalıyız ki, ıslak mendiller her zaman ikincil tercih olmalı!
Temizlik ve hijyenin olmazsa olmaz koşulları, hepimizin bildiği gibi su ve antibakteriyel temizleyicilerdir. Bulunduğunuz ortamlarda su ve antibakteriyel temizleyiciler varsa, önceliği bunlara vermeliyiz. Islak mendiller ikincil tercihimiz olmalı. Suya ulaşmak mümkün olmuyorsa ıslak mendillerden yararlanmak doğru bir tercih olacaktır.
Uzmanlar “methylisothiazolinone” içeren ıslak mendillerden kaçınmak gerektiğini belirtiyor. Yazması ve okuması zor olan bu madde, ıslak mendil yapımında bazı markalar tarafından tercih edilebilmekte. Fakat sık kullanım halinde özellikle de çocuklarda alerjik etkiler yaratmakta, ciltte yaralara sebep olmaktadır.
Islak mendiller, acil durumlarda hızlı ve pratik çözümler sunuyor.
Temizlik bezlerine ulaşma imkanımız yoksa, ev ve ofis alanlarını su ve diğer temizleyicilerle temizlemek için zaman bulamıyorsak yüzey temizliği için ıslak mendillerle hızlı ve pratik çözümler bulabiliyoruz.
Yine ıslak mendillerden elektronik cihazların temizliğinde de yararlanabiliyoruz, lekelere çözüm bulabiliyoruz. Ne kadar özen gösterirsek gösterelim, iş hayatında veya evde bazen istenmeyen durumlarla karşılaşabiliyoruz. Islak mendiller, lekelerin kurumadan temizlenmesini sağlıyor. Ter kokusuna çözüm olabiliyor. Makyaj temizliğinde yardımcımız oluyor. Bebek – çocuk temizliği için oldukça kolaylık sağlıyor. Islak mendil kullanımı, “göz makyajı temizleyicileri, bebek mendilleri, hijyenik yüzey temizleyicileri, tuvalet mendilleri” gibi çeşitli stiller ile daha popüler hale geldi ve gelmeye de devam ediyor.
Peki hayatımızı birçok alanda kolaylaştıran ıslak mendiller nasıl yok oluyor?
Islak mendiller nasıl geri dönüştürülüyor ya da geri dönüştürülebiliyor mu?
Çoğunlukla satın aldığımız doğada çözünmeyen ıslak mendil yapıları, tuvalet kağıtları gibi parçalanmazlar. Genellikle plastik içerirler, bu nedenle denize ulaştıklarında uzun süre dayanırlar ve deniz yaşamına zarar verirler, doğaya zarar verirler. Islak mendilin doğada bozulma süresi yaklaşık olarak 100 yıldır. Kullandığımız ıslak mendil sayısını düşündüğümüzde geleceğe dair çevreye bir yıkım bıraktığımızı rahatlıkla söyleyebiliriz. İşte bu noktada kendimi çok fazla sorguladım, itiraf ediyorum: Islak mendil kullanırken bu durumu hiç düşünmedim.
Peki bu yığının önüne nasıl geçebiliriz ve neler yapmalıyız?
Tuvalet kağıdı yerine ıslak mendil kullanmamız gerekiyorsa, bunları tuvalet yerine çöp kutusuna attığımızdan emin olmamız gerekiyor. Hepimiz tuvalete ya da lavaboya ne koyduğumuz hakkında çok fazla düşünmeyiz. Ancak bu tiksindirici, zehirli birikimler, yalnızca sıhhi tesisat ağları için değil, deniz ortamı için de giderek artan bir sorun haline geliyor.
Bebekler için olanlar da dahil olmak üzere piyasadaki tüm ıslak mendillerin tahmini yüzde 90’ı plastik içermekte. Dolayısıyla, doğru bir şekilde ayrıştırılsalar bile sonunda çöplükte kalarak, yıllar içinde çürürler ve genellikle zararlı kimyasallar yayarlar. İngiltere sahillerinde yapılan bir çalışmada her 100 metrede 27,5 adet ıslak mendil bulunmuş. Bu durum çevre kirliliğini olumsuz yönde etkilerken, aynı zamanda ekosisteme ve ekosistemde yaşayan canlılara da zarar veriyor.
Bu konuda düşünelim derim… Ben ki ıslak mendili boynuma asıp gezmek istediğim zamanlar oldu, artık bu noktada farkındalık yaratmak gerektiğini anlıyorum. Ve bunu mutlaka çocuklarımıza da anlatalım. Anlatalım ki, ıslak mendilin ikincil tercih olması gerektiğinin farkına varsınlar, farkında olsunlar!..
Sevgilerimle…
Ebru MUTLU ÖZDAMAR
Okul Öncesi Eğitimcisi